Bij het ouder worden veranderen je borsten: je huid en bindweefsel worden met de leeftijd minder stevig en door de afname van oestrogeen veranderen de melkklieren en het vetweefsel. Het is onvermijdelijk dat je borsten slapper worden en dat de zwaartekracht haar werk doet. Jammer maar helaas! Een goede bh kan hier wonderen doen.
Iets anders is dat ongeveer 30 % van de westerse vrouwen cysten ontwikkelt, al zijn ook cysten geen typisch overgangsverschijnsel: 70 % van alle vrouwen krijgt er in de loop van haar leven mee te maken.
Het ontstaan van cysten en de evolutie ervan is hormoon gerelateerd en komt voor op alle leeftijden, zowel bij meisjes in de puberteit als bij jonge vrouwen en vrouwen op hoge leeftijd.
Inhoudsopgave
Cystevorming
Cystevorming zijn echter een goedaardige aandoening, die gekenmerkt wordt door ronde, bolvormige gezwelletjes die tamelijk beweegbaar zijn in het borstweefsel. Dikwijls zijn die gezwelletjes gespannen en pijnlijk als je ze aanraakt en worden ze gevoeliger naar het begin van de menstruatie toe. De hormonale stimulatie heeft als gevolg dat de melkkliertjes en kanaaltjes in de borsten zwellen en vocht ophouden.
Zo worden cysten gevormd, of de gezwollen kanaaltjes en kliertjes drukken op de cysten, die dan pijnlijker worden. Vrouwen die op jonge leeftijd al regelmatig cystjes hadden, kunnen hier tijdens de overgang nog meer last van krijgen omdat de hormoonschommelingen in die periode uitgesprokener zijn.
Vaak zijn vrouwen die borstknobbels hebben bang zijn dat deze zich ontwikkelen tot borstkanker. In de grote meerderheid van de gevallen is die angst ongegrond: er is slechts 0,5 procent kans dat goedaardige borstknobbels kwaadaardig worden. Als je cysten hebt, dan zal je arts of gynaecoloog je waarschijnlijk aanraden om de twee jaar een mammografie te laten doen.
De overgang wordt vaak in verband gebracht met borstkanker. Dit komt omdat veel vrouwen in de periode rondom de overgang met borstkanker geconfronteerd worden. Drie op de vier vrouwen die borstkanker krijgen, overkomt dit na hun 50ste.
Borstkanker is een oestrogeen gerelateerde kanker: dit wil zeggen dat de samenstelling van de oestrogenen en het oestrogeenpeil een rol speelt bij het al dan niet ontstaan van deze kanker.
Wanneer loop ik een verhoogd risico op borstkanker ?
- Menstrueren op zeer jonge leeftijd
- Langdurig gebruik van de anticonceptiepil
- Je krijgt of kreeg synthetische hormoontherapie
- Borstkanker in je familie
- Overgewicht
- Onvoldoende lichaamsbeweging
- Het drinken van 2 of meer glazen alcohol per dag
- Voeding dat weinig vezels en essentiële vetzuren bevat
De eenvoudigste en beste manier om borstkanker op te sporen is zelfonderzoek. Neem daarom regelmatig de tijd om je borsten te betasten, zowel opzij als onderaan en bovenaan. Doe dit met je vlakke hand. Voel goed of je knobbels opmerkt die er vroeger niet waren.
Tot nu toe wordt de mammografie algemeen beschouwd als de beste manier om borstkanker vroegtijdig op te sporen. Deze screening van de borsten wordt aangeraden vanaf 40 à 45 jaar, om de 18 maanden, zeker bij vrouwen die tot een risicogroep behoren.
Mammografie
Een mammografie (meestal in combinatie met een echografie) kan zeker nuttig zijn, maar je dient er wel rekening mee te houden dat beginnende tumoren niet altijd te zien zijn op een mammografie, zeker niet bij vrouwen die veel klierweefsel hebben.
Een zeer veilige en ook zekere methode om je risico op borstkanker op te sporen is een eenvoudige urinetest, waarbij de verhouding tussen de verschillende oestrogenen in je lichaam wordt gemeten. Via de urinetest wordt aan de hand van 24 uurs- of ochtendurine de verhouding gemeten tussen de kanker bevorderende en de kanker bestrijdende oestrogenen in je lichaam.
Oestrogeen is, zoals ik je eerder in dit boek vertelde, niet één specifieke stof. De naam oestrogenen staat voor een grote groep hormonale substanties. Er zijn twee stabiele vormen van oestrogeen die een rol spelen bij het ontstaan van kanker: oestradiol en oestron.
Oestradiol beschermt tegen kanker, terwijl oestron kanker bevorderend werkt. Als de verhouding oestradiol/oestron ongunstig is, in het voordeel van oestron, heb je een groter risico om borstkanker en andere hormoon gerelateerde kankers te ontwikkelen. Het is een feit dat vrouwen met overgewicht en vrouwen in de overgang een hoger oestrongehalte hebben.
De biochemische individualiteit van elke vrouw bepaalt hoeveel er van elke vorm wordt aangemaakt, maar studies hebben aangetoond dat je het risico op een ongunstige verhouding (en dus je risico op borstkanker) kunt wijzigen, enkel en alleen door je voeding en levensstijl.
Adviezen om pijnlijke borsten te vermijden en je kans op borstkanker te verkleinen
Alcohol en roken
Beperk alcohol tot één glas (125 ml) per dag. De kans op borstkanker neemt toe naarmate je alcoholconsumptie stijgt. Als je veel alcohol drinkt en hormoontherapie ondergaat (HST), wordt je risico nog hoger. Veel drinkende vrouwen, zeker in de overgang, zijn emo-drinkers: ze drinken in het geheim, als niemand het ziet, en houden dit zo goed mogelijk verborgen. Drinken is voor hen een vlucht: gevoelens van verdriet, woede, machteloosheid en eenzaamheid worden weggedronken.
Op deze manier stimuleer je kanker op twee manieren: door de gifstoffen in de alcohol zelf en omdat je je emoties niet beleeft, maar onderdrukt. Als je het gevoel hebt dat je te veel alcohol drinkt, zoek dan professionele hulp. Spreek je arts hierover aan. Je bent zeker niet alleen.
Als je rookt, is dit het moment om ermee te stoppen. Zware rooksters in de overgang hebben 4 x meer kans om borstkanker te ontwikkelen dan niet-rooksters. Onderzoek heeft aangetoond dat rokende vrouwen op jongere leeftijd in de overgang komen, om 2 redenen: nicotine werkt op het centraal zenuwstelsel en kan zo de productie van hormonen remmen en nicotine kan in de lever bepaalde enzymen activeren die de stofwisseling van de geslachtsorganen verandert.
Voeding
Houd je gewicht in het oog en vermijd overgewicht. Beperk je inname van dierlijke vetten (zuivel, eieren, rood vlees) tot minder dan 20 procent van je totale voedselinname.
Neem meer omega 3-vetzuren in via voeding (vette vis, groene groenten, schaaldieren) of via een supplement (visolie, vlaszaadolie of krillolie) (500-1000 mg EPA+DHA per dag). Uit studies blijkt dat vrouwen met een gunstig omega 3-vetzuurprofiel een kleinere kans hebben om borstkanker te ontwikkelen. Je kunt je vetzuurprofiel laten nagaan via een bloedtest.
Eet dagelijks een stukje (10-20 gram) pure chocolade met minstens 70 % cacao. Dit bevat veel polyfenolen, die je niet alleen beschermen tegen hart- en vaatziekten, maar ook tegen kanker.
Drink groene thee. Deze bevat catechines, een bijzondere soort polyfenolen die in slechts een zeer beperkt aantal voedingsproducten (waaronder ook pure chocolade) te vinden zijn. Van catechines (ook wel theeflavonoïden genoemd) is bewezen dat ze sterke ontstekingsremmende en antikankereigenschappen hebben en beschermend werken tegen hart- en vaataandoeningen.
Een bijkomend voordeel van het drinken van groene thee is dat het je helpt afslanken, omdat de catechines ook een zeer belangrijke rol spelen in de manier waarop het lichaam energie verbrandt en vet opstapelt. Van alle polyfenolen in groene thee is vooral EGCG of epigallocatechinegallaat bijzonder krachtig.
Beperk geraffineerde koolhydraten (wit brood, gebak, witte pasta, koekjes…) en vervang ze door volwaardige koolhydraatrijke voeding die je bloedsuikerspiegel reguleert. Dit helpt ook de schommelingen in je oestrogeenpeil enigszins onder controle te houden. Je borstweefsel is gevoelig voor deze schommelingen.
Stop met koffie en cola wanneer je veel last hebt van pijnlijke borsten.
Vermijd te veel zout. Zo voorkom je dat je te veel vocht vasthoudt.
Neem extra jodium in de vorm van een lugoloplossing (twee druppels per week). Er zijn veel apothekers die dit ‘ouderwetse’ product niet (meer) kennen. De meeste natuurapothekers kennen dit wel.
Ontgift regelmatig je lever, zodat hij zijn ontgiftende functie optimaal kan vervullen. Het beste is 2 x per jaar, in het voorjaar en in het najaar.
Vitamines
Neem een vitamine C-supplement (500-1000 milligram per dag).
Het is bewezen dat het innemen van voldoende vitamine D je kans op borstkanker met 70 % vermindert. De overgrote meerderheid van de bevolking heeft een tekort. Dit kun je aanvullen door je huid meer bloot te stellen aan de zon en/of door een supplement in te nemen (1000-2000 I.E. per dag). Vitamine D is ook van essentieel belang voor gezonde botten. Dit is de reden waarom vrouwen geadviseerd worden een hoog gedoseerd vitamine D-supplement tijdens de overgang in te nemen
Bron: Steyart, L (2016) Stralend door de menopauze (11e druk)
Wil jij ook makkelijk en snel afvallen tijdens de overgang?
Er zijn al meer dan 1000 vrouwen jou voorgegaan!